این غذاها هوش کودک خود را تقویت می‌کند

سید ضیاءالدین مظهری متخصص تغذیه، این هفته در برنامه «مطب مجازی» خبرگزاری فارس درباره تغذیه مادران باردار، تغذیه دوران شیردهی مادر و ضرورت استفاده نوزاد از شیر مادر به سؤالات پزشکی مخاطبان پاسخ داد.  

به‌گزارش گروه بهداشت و درمان خبرگزاری فارس؛ این خبرگزاری در راستای ارتقای سطح دانش سلامت و حفظ و مراقبت از سلامت جسمی و روانی در جامعه، مطالب آموزشی و مصاحبه‌هایی را با بهره‌گیری از بهترین پزشکان کشور در برنامه «مطب مجازی»، منتشر می‌کند.

سید ضیاءالدین مظهری، مهمان این قسمت برنامه «مطب مجازی» در خبرگزاری فارس بود،وی از پزشکان برجسته و متخصص تغذیه است، وی در حال حاضر ریاست انجمن تغذیه ایران را به عهده دارد، وی مهمان این هفته برنامه مطب مجازی خبرگزاری بود تا به سوالات مخاطبان پاسخ دهد.

در ادامه تعدادی از سوالات شما را در برنامه «مطب مجازی» با دکتر مظهری مطرح کردیم که پاسخ‌ آن‌ها به شرح زیر است:

م. علیاری 31 ساله از تهران: چگونه مادران می توانند قبل از بارداری از تناسب قد و وزن نوزاد اطلاع پیدا کنند؟

بنیانگذار و قائم مقام انستیتو ژنتیک و صدای مشاور سازمان بهزیستی در پاسخ به این سوال گفت: برخی از مادران از من سوال می کنند که چرا فرزند من کوتاه قد است یا چرا اضافه وزن دارد، باید بدانیم که با انتخاب همسر سرنوشت کودک مشخص می‌شود، به گونه‌ای که بیشتر صفات از پدر و مادر به کودک منتقل می شود.لذا توصیه می‌شود مادران قبل از بارداری وزن ناشتای خود را اندازه بگیرند و وزن خود را به مجذور قد تقسیم کنند، اگر عدد به دست آمده بین 19 تا 24 بود عالی ترین رنج برای بارداری است و اگر بالاتر یا پایین تر باشد، مادر یا چاق است یا لاغر و آمادگی بارداری را ندارد.

مظهری افزود: باید بدانیم هرچه مادران چاق تر باشند احتمال باروری و اختلالات کیستی در آن‌ها بیشتر است و بهتر است مادران قبل از بارداری اضافه وزن خود را تعدیل کنند، در ضمن بچه هایی که از مادران چاق یا بسیار لاغر به دنیا می‌آیند احتمال بیماری های قلبی عروقی و اختلالات در کودکان بیشتر است.

ع. عزیزی از زنجان: در پدر و مادرانی که مشکل اضافه وزن دارند احتمال به دنیا آمدن فرزند چاق چقدر است؟

متخصص ژنتیک پاسخ داد: والدینی که یک یا هر دوی آنها چاق هستند باید بدانند، اگر عوامل محیطی تاثیر گذار در کودکان متعادل باشد، 9 درصد احتمال چاقی در فرزندان پدران و مادرانی که وزن متناسب به قدشان دارند وجود دارد. در حالی که اگر یکی از آن ها چاق و دیگری دارای وزن متناسبی باشد، این احتمال چاق شدن به 41% تا 50% و اگر هر دو نفر چاق باشند، احتمال چاق شدن فرزند به 66% تا 86% افزایش خواهد یافت، به همین دلیل توصیه می‌شود این دسته از مادران در طول دوران بارداری آزمایش و سونو‌گرافی های لازم را انجام دهند تا از بروز اختلالات و بیماری در کودک جلوگیری شود.

م.حاجیان 36 ساله از اصفهان: در خصوص تغذیه دوران قبل از بارداری مادران توضیح دهید؟ اگر مادر تغذیه مناسبی نداشته باشد در بارداری دچار مشکل خواهد شد؟

این متخصص تغذیه گفت: همانطور که چاقی ممکن است عارضه های مختلفی را در زنان از جمله ایجاد تغییراتی در سیستم تولید مثل و تخمدان ها ایجاد کند و باعث ناباروری شود، کم خوری و عدم تامین نیازهای بدن به مواد غذایی لازم نیز می تواند عاملی برای ناباروری شود.

دکتر مظهری اظهار کرد: زنانی که بدون ذخایر غذایی لازم وارد دوران حاملگی می‌شوند، در 3 ماهه اول بارداری به سلامتی خود صدمات زیادی می زنند، و ممکن است جنین آنها نیز به دلیل عدم رسیدن مواد غذایی کافی با مشکلات زیادی روبه رو شوند. مادرانی که توان لازم برای ورود به دوران بارداری را ندارند، در صورتی باردار شدن، اگر با مشکلات ناباروری مواجه نشوند،زمینه ایجاد نوزاد ضعیف را فراهم می سازند.

بنابراین، تغذیه مناسب برای مادران باردار چیست؟

رئیس هیأت مدیره انجمن تغذیه ایران در پاسخ به این سوال توضیح داد: تغذیه خوب در نظر عموم مردم این است که غذا رنگ، بو و طعم خوبی داشته باشد تا از خوردن آن لذت برده شود، اما این یک ویژگی کوچکی از تغذیه سالم است؛ درصورتی که از طریق تغذیه باید انرژی روزانه تمام بدن تامین شود، بافت های بدن به 50 نوع ماده ریزمغذی برای تامین انرژی نیاز دارند.

وی ادامه داد: رژیم مناسب باید علاوه بر لذت بخش بودن، تمام نیازهای بدن از نظر تامین روزانه هرم غذایی، ریزمغذی ها، درشت مغذی ها و کربوهیدرات ها را تامین کند؛ بنابراین کاهش تدریجی مواد غذایی مورد مصرف روزانه و افزایش تدریجی فعالیت های بدنی می تواند به این امر کمک زیادی کند.

دکتر مظهری افزود: رژیم های غذایی مناسب برای داشتن اندام مناسب، باید به 13 نوع ویتامین، 16 ماده معدنی، 20 اسیدآمینه و انواع آنتی اکسیدان ها توجه شود و هیچ یک از مواد هرم غذایی شامل شیر و لبنیات، نان و غلات، گوشت و پروتئین ها، سبزی ها، چربی ها و میوه ها نباید از وعده غذایی مادر حذف شود.رژیمی که بدون بررسی توانمندی افراد توصیه شود، مضر است. بنابراین باید وضعیت خونی افراد با آزمایش خون به طور کامل بررسی تا بر اساس آن رژیم مناسب ارایه شود.

ج. قاسم پور 24 از یزد: مصرف کربوهیدرات ها را چقدر توصیه می‌کنید؟

مظهری گفت: از آنجایی که بین 55 تا 65 درصد کل انرژِی بدن از کربوهیدرات ها تامین می شود، در رژیم غذایی باید دریافت این ماده غذایی به صورت روزانه مورد توجه قرار گیرد،کربوهیدرات ها به ویژه کربوهیدرات های پیچیده علاوه بر تامین انرژی، دارای ریزمغذی های مورد نیاز بدن هستند؛ بنابراین حذف آنها از رژیم غذایی می تواند لطمات زیادی را به بدن وارد کند.

ن.رضایی 34 ساله از اهواز: مادران در طول دوران شیردهی باید از چه مواد غذایی استفاده کنند؟

وی در خصوص تغذیه مادران در دوران شیر دهی افزود: استفاده از نان غلات، سبزی های تازه، لبنیات کم چرب و مصرف 4 لیوان شیر میتواند کمک زیادی به تقویت شیر مادر کند، در ضمن توصیه می شود مصرف 1 واحد گوشت سفید ( 30 گرم) در وعده روزانه سبب افزایش هوش کودک خواهد شد و مادران در این دوران باید از خوردن کباب کوبیده و فست فودها جدا خودداری کنند.

ز. حسنی 25 ساله از شهریار: در خصوص ضرورت تغذیه کودک از شیر مادر توضیح دهید؟ تا چه زمانی باید به کودک شیر مادر بدهیم؟

این متخصص تغذیه بیان کرد: مهم ترین و بهترین تغذیه برای نوزاد شیر مادر است و بهتر است هرچه زودتر نوزاد از شیر مادر تغذیه کند، شیردهی زود به کودک علاوه اینکه روابط عاطفی بین کودک و مادر را تقویت می کند موجب افزایش شیر مادر و قوی تر شدن سیستم ایمنی و فیزیکی و روحی کودک خواهد شد.

وی ادامه داد: آغوز برای نوزاد تازه به دنیا آمده بسیار حیاتی است و این امر در رشد و تکامل شیرخوار نقش حیاتی دارد بسیار از نوزادان پس از تولد از مادر جدا می شوند و در ساعت اول در کنار مادر نیستند در صورتی که مکیدن شیر مادر در اولین ساعات پس از تولد برای نوزاد بسیار حائز اهمیت و سرنوشت ساز است، آغوز به مثابه یک ماده فوق مغذی برای سیستم ایمنی بدن نوزاد عمل می کند، و جالب است بدانیم ترکیبات شیر مادر در دوران مختلف شیر دهی متفاوت است لذا توصیه می شود در سال اول زندگی نوزاد کودک حتما با شیر مادر تغذیه شود. توصیه میشود در سال اول زندگی به نوزاد ویتامین آ و دی داده شود چون شیر مادر به اندازه کافی از وجود این ویتامین ها برخوردار نیست. و مادر می تواند از سال دوم زندگی نوزاد علاوه بر شیر غذای تکمیلی را به وعده های غذایی نوزاد اضافه کند.

م.ابراهیمی 43 ساله از مشهد: آیا لازم است در سال دوم نیز کودک از شیر مادر تغذیه کند؟

بنیانگذار و قائم مقام انستیتو ژنتیک گفت: شیر مادر در دومین سال زندگی هنوز منبع کاملی از پروتئین ها است، و تا حدود سی درصد کالری مورد نیاز بدن را تامین می کند. شیر مادر در این دوران باعث تکامل سیستم عصبی و روانی کودک خواهد شد همچنین اغلب کودکان در ایام بیماری کودک احساس کم اشتهایی می کند به اندازه شیر مادر میل دارند و این منبع غذایی در ایام بیماری به بهبود کودک کمک می کند.

وی گفت: اما بهتر است در سال دوم علاوه بر شیر مادر غذا هم به کودک داده شود، در این دوران مادران می توانند از کته برنج له شده، آب خورشت، گوشت نرم یا له شده و سیب زمینی در تغذیه کمکی به کودک استفاده کنند.

ف.کمالی 39 ساله از لرستان: آیا دادن قطره آهن به نوزاد باعث سیاهی دندان کودکان می شود؟

قائم مقام انستیتو ژنتیک و صدای مشاور سازمان بهزیستی توضیح داد: در سال دوم مصرف ویتامین های آ و دی و قطره آهن به کودک باید ادامه یابد، و این مطلب که قطره آن باعث سیاهی دندان ها می شود نباید مانع دادن قطره اهن به نوزاد شود، بلکه بهتر است قطره با قاشق چای خوری در عقب دهان ریخته شود و متعاقب آن به او آب داده شود و با پارچه ای تمیز روی دندان ها را تمیز کرد.